Term | Definition | |||
---|---|---|---|---|
GECİCİ AZINLIK |
Geçici Azınlık Hükümeti Kriz anında tarafların siyasal rejim özelliklerine göre parlamentodaki siyasi partilerin hiç birinin güven oyu alarak hükümeti tek başlarına veya koalisyon halinde kurmalarının mümkün olmadığı durumlarda yeni bir [erken] genel seçime gidilinceye kadar halihazırdaki güvenoyu alamamış hükümetin iktidarda bulunması durumu.
|
|||
GECİCİ HUKUMET |
Geçici [Hükümet] Kriz anında tarafların siyasal rejim özelliklerine göre hükümetin geçici olma durumu. Tarafların ulusal parlamentolarında siyasi partilerin tek başına hükümet oluşturacak yeter sayıda temsilciye sahip olmamaları ve/ya parlamentodan güven oyu alamamaları durumunda yeni bir hükümet oluşturuluncaya değin görevde kalmasına olanak veren düzenleme.
|
|||
GELİŞEN KRİZ |
Gelişen / Süreğen Kriz [Progressive Crisis] Ortaya çıkış şekli bakımından krize yol açan olaylar bu kriz türünde zamana yayılarak gelişir ve tırmanma eğilimi gösterir. Başlangıçta sadece uyaranların gözlemlendiği aşamada diplomatik/siyasi müzakerelere başvurularak kriz halini alması önlenebilir. Dolayısıyla karar verme açısından sürpriz ve acil karar verme gerektirmez; krizin önlenmesi mümkündür ancak önlenemediği durumlarda diplomatik-siyasi-askeri önlemlerin birarada yürütülmesi gerekir. Bu tür krizlerin zamana yayılması giderek taraflar arasındaki ilişkilerin daha da kötüleşmesine yol açabilir. Sürecin uzaması taraflar arasında çözüme ilişkin girişimlerin de aksamasına yol açabilir, dolayısıyla taraflar arasında kanıksanmış bir kriz hali doğabilir. Bu tür krizlerde kriz süreci henüz tamamlanmamıştır ve kriz yönetim süreci devam etmektedir. Gelişen krizlerde taraflar krizin özgün niteliğine, kendi güç kapasitelerine, tezlerinin meşrulaştırılabilme derecesine veya uluslararası sistemin elverişliliği gibi parametrelere bağlı olarak kriz sürecinde köklü bir değişiklik yaratacak davranışlarda bulunmak yerine kararlılık ifadesi olarak değerlendirilebilecek stratejiler izlemeyi tercih edebilirler. Rakibin davranışına, göstereceği tepkiye göre kendi uygulayacakları stratejiyi saptamaya yönelirler. Bir tür “dene ve gör” sürecinden söz edilebilir. Dolayısıyla gelişen krizler bir ölçüde taraflardan birinin diğerine karşı üstünlük sağlamaya dönük oldu bitti stratejilerine de sahne olabilme potansiyeline sahiptir. Böylesi bir durum tarafların sürekli bir alarm hali içerisinde olmasını da gerektirdiğinden karar alıcı özelinde stres/gerilim düzeyi yüksektir. Gelişen kriz örneği olarak Türkiye’nin 2003 yılından itibaren dış politika gündeminde yer edinen Doğu Akdeniz’de deniz yetki alanlarının saptanmasına ilişkin olarak KRY’nın sürdürmekte olduğu girişimler gösterilebilir. Bir başka örnek ise 2010 sonrasında Suriye ile yaşanmakta olan krizdir.
|
|||
GÖSTERİLER |
Gösteriler Taraflar arasında kriz yaratan olayın taraflardan birinin ülkesinde diğeri aleyhine başlayan ve yayılan gösterilerden kaynaklanması hali...
|
|||
GREV | ||||
GÜC GÖSTERİSİ |
Güç gösterisi Kriz yaratan söylem ve/ya eylem taraflardan birinin diğeri üzerinde yaratmaya çalıştığı güçlü imajına yönelik olabilir bu ise karşı tarafta daha fazla güçlü olma isteği yaratabilir ki bu aslında taraflar arasında güvenlik ikilemine dönüşebilecek bir kısı döngü yaratabilir. Taraflardan birinin başlattığı güç gösterisi diğer tarafın bu eylemi düşmanca, saldırgan bir eylem olarak kabul etmesine neden olabilir. Bu ise çatışan ülkeler arasındaki ilişkilerde karşıt tepkiye neden olabilecek bir tercihtir.
|
|||
GÜVENLİK İKİLEMİ KRİZİ |
Güvenlik İkilemi Krizi Kriz yaratan olay taraflar arasında toprak bütünlüğü, temel hedef ve çıkarların korunması, temel güvenlik öncelikleri bakımından ciddi bir tehdit ve saldırı olarak kabul ediliyor ve bu kaygıları gidermeye yönelik ek önlemler almaya yöneltiyor ise böyle bir durum tarafların kendilerini yeterince güvenlikli görmedikleri bir aşamaya taşıyabilir. Genellikle uluslararası ilişkilerde silahlanma yarışı ile bağlantılandırılan bir kavram olarak güvenlik ikilemi bir devletin diğer devletlerden kaynaklandığın düşündüğü tehditi önlemek için silahlanmaya başlaması ile tetiklenen ve diğer devletlerin de silahlanan devlete karşı kendi silahlanma faaliyetlerini arttırmalarıyla tırmanan güvenlik kısırdöngüsü.... ...
|